SketchUp in de BIM-workflow van De Twee Snoeken

De Twee Snoeken is al sinds 1961 een toonaangevende naam in de Nederlandse architectuur, bekend om hun innovatieve en duurzame ontwerpen, van gemeentehuizen tot grote utiliteitsbouw. Anouk Dalderop, architect bij het Bossche bureau, vertelt hoe het architectuurteam SketchUp al ruim 15 jaar als de onmisbare ‘denk-tool’ inzet naast krachtige BIM-software zoals Revit. In dit artikel vertelt ze over hun hybride workflow, de rol van SketchUp in de communicatie met alle belanghebbenden en de projecten die De Twee Snoeken zo uniek maakt.

SketchUp en Revit: een sterke combinatie

Bij De Twee Snoeken wordt gekozen voor de beste tool voor elke taak, wat in de praktijk leidt tot een efficiënte hybride workflow tussen SketchUp en met name Revit.

“Voor het ontwerpproces, de look and feel, hoe het gebouw zich verhoudt, en hoe je je er doorheen beweegt, wordt altijd SketchUp gebruikt.”, legt Anouk uit. “De eindgebruiker krijgt dan een zo duidelijk mogelijk beeld van de functie van de verschillende ruimtes en hoe zich dit gaat verhouden in de werkelijkheid. De schetsontwerpen en voorlopige ontwerpen komen dan ook bijna allemaal uit SketchUp. Onze architecten gebruiken het om te toetsen, te schuiven en de impact van keuzes duidelijk te visualiseren.”

Wanneer het technische tekenwerk om de hoek komt kijken, wordt altijd Revit ingezet. “Maar ook in de latere fases komt SketchUp steeds om de hoek kijken. Ik haal bijvoorbeeld alle getallen uit Revit en test deze in SketchUp om de verhoudingen en de werking ervan te zien. Ook het werk van constructeurs, installatie-adviseurs en bouwfysische adviseurs laden we nog steeds in SketchUp in om een zo duidelijk mogelijk beeld van de daadwerkelijke situatie te kunnen visualiseren.”

“Enige nadeel hiervan is wel dat SketchUp moeite heeft om het complete model te laden. We zetten dan vaak gewoon een groot gedeelte van de lagen (Tags) uit om efficiënter en effectiever met het 3D model te kunnen werken. Bovendien visualiseren we vaak vanuit ooghoogte-perspectief, waardoor er geen behoefte is om de rest van het gebouw aan te hebben staan. Wat hierbij echt een handige functie is binnen SketchUp is de functie ‘Hide rest of the model’. Zo kun je alleen binnen het component werken en word je niet afgeleid door de ruis van de rest van het model. Je maakt dan ook minder snel fouten, doordat je in het juiste component of groep zit te werken.”, licht Anouk haar tactiek toe. 

De uitwisseling tussen SketchUp en Revit geschiedt via een door de architecten zelf samengesteld protocol, aangezien een soepele communicatie heen-en-weer cruciaal is. “We exporteren het Revit-bestand als een 3D AutoCAD-bestand en laden dat in SketchUp. Dat is de meest betrouwbare workaround die we intern hebben gevonden om de data te behouden en tegelijkertijd de visuele kracht van SketchUp te benutten.”, legt ze uit.

Samenwerking met andere tools

Uiteraard is het binnen De Twee Snoeken niet alleen SketchUp en Revit wat de klok slaat. “We gebruiken bijvoorbeeld Solibri om het model technisch te controleren en bouwfouten zoveel mogelijk te elimineren.”

Renderen doet Anouk zelf niet: “We merken dat klanten bij een mooie render meteen denken dat het het definitieve eindbeeld is en dat er geen ruimte voor aanpassingen meer is. Bovendien vind ik SketchUp, zeker met Ambient Occlusion en de fotorealistische materialen, vaak al het juiste praatplaatje geven. Mensen kunnen zich perfect inbeelden hoe het gaat worden, maar hebben nog niet het idee dat het ontwerp definitief is.”

“Natuurlijk maken we gebruik van fotorendering, bijvoorbeeld bij fase-afsluitingen van het ontwerp of bij aanbestedingen. Daarnaast besteden we dit ook nog weleens uit aan een extern visualisatiebureau. De afdeling Communicatie zet de beelden vervolgens vaak in voor de externe communicatie over onze projecten.”

De meesten bij De Twee Snoeken gebruiken toch voornamelijk SketchUp en Revit. “Ik heb wel een collega die haar hele scherm vol heeft met Extensions, maar zelf gebruik ik alleen de native functies van SketchUp. Voor mij en ook veel van mijn collega’s is dat meer dan voldoende.”

LayOut wordt veelvuldig gebruikt voor het produceren van maatwerkboekjes. “Maar voor het vervaardigen van de technische 2D-tekeningen gebruiken we toch altijd Revit.”

Daarnaast wordt er regelmatig een maquette in 3D geprint. “We gebruiken hiervoor de Bambu Lab 3D printer. In SketchUp maken we dan een solid van het model en uploaden het model vervolgens naar de model-checker van de printer.”

SketchUp als ideale presentatietool

Een goed ontwerp komt pas echt tot leven als het effectief gecommuniceerd wordt met alle stakeholders. “Degene die bij ons aan het project werkt, presenteert het ook. We werken vaak in kleine groepjes aan een project en presenteren het aan zowel opdrachtgevers, eindgebruikers, welstand als gemeente. Elk met een andere insteek, maar steeds met SketchUp als het ideale praatplaatje.”

“We openen ook vaak het live SketchUp model, zodat mensen echt kunnen ervaren hoe het gebouw gaat worden. We leiden ze door het gebouw en laten ze het ook ervaren in de buurt eromheen. Dit werkt veel effectiever dan het tonen van tweedimensionale tekeningen.”

“Live aanpassingen tijdens een presentatie doen we eigenlijk niet. We krijgen nog weleens feedback over details aan een gevel of iets dergelijks. We nemen dan de feedback mee en toetsen de haalbaarheid dan intern. Elk ontwerpbesluit dient weloverwogen te zijn en voor iedereen functioneel te zijn.”

“Het model dat we gebruiken voor de presentatie is altijd het meest complete model, inclusief de complexere installatie- en constructiedetails. Dit zorgt ervoor dat de visualisatie die met de klant gecommuniceerd wordt, altijd een volledig, driedimensionaal beeld is dat de werkelijke situatie perfect weergeeft.”

De rode draad in het ontwerpproces

De Twee Snoeken laat met hun workflow zien hoe krachtig het samenspel tussen intuïtief ontwerpen en nauwkeurige modellering kan zijn. Door SketchUp te combineren met technische BIM-tools als Revit realiseren zij projecten die zowel doordacht als duurzaam zijn. Het bewijs hiervan is recent al meerdere malen geleverd met Award-winnende projecten als GGD Gelderland-Zuid, Renovatie kantoor Bouwbedrijf Berghege en Huis van de gemeente Voorst.

SketchUp vormt bij alle projecten meer dan een startpunt: het is het creatieve hart van hun workflow. “SketchUp is voor ons de taal waarin we denken en communiceren over ontwerpen. Het zorgt ervoor dat we onze ideeën direct kunnen vormgeven, delen en bespreken. Van de eerste schets tot het definitieve ontwerp. In elke fase van het ontwerp speelt Sketchup een grote rol.”, sluit Anouk af met de kracht van SketchUp voor hun organisatie.

Anouk’s verhaal met SketchUp

Anouk werkt al sinds de start van haar studie Bouwkunde (2015) aan de TU in Eindhoven met SketchUp. Deze opleiding heeft ze uiteindelijk afgesloten met zowel een bachelor als een master in de architectuur.

Sinds 3,5 jaar werkt ze als architect bij De Twee Snoeken en zet ze het ook professioneel in voor uiteenlopende projecten, veelal in de utiliteitsbouw.

“Dat maakt mijn werk ook zo leuk! De ene keer werken we aan een gemeentehuis, de andere keer weer aan een cellencomplex of een multifunctionele accommodatie. Dit soort projecten is gewoon erg leuk, omdat je dan vaak direct met de eindgebruikers ervan samenwerkt. Zij zijn vaak heel gepassioneerd over het pand en dan is het heel bevredigend om samen hun ideaalbeeld van de locatie te realiseren.”

In SketchUp gebruikt Anouk graag de volgende functies:

Push / Pull	“Met name het dubbelklikken om de laatste actie te herhalen werkt super met snelle aanpassingen.”
Offset	“Deze gebruik ik vaak om kozijndetails in de juiste verhoudingen uit te werken.”
Follow Me	“Erg handig voor bijvoorbeeld het tekenen van meubilair of een complexe vorm die een bepaald pad dient te volgen.”
Hide Rest of the Model	“Hiermee werk je altijd in het juiste component en elimineer je tijdelijk de ruis van omliggende geometrie.”
Ambient Occlusion	“Ideaal voor het net wat realistischer maken van het beeld, zonder het direct definitief te maken zoals je met een render doet.”
Parallel Projection	“Perfect voor het creëren van schema’s over logistiek, zichtlijnen en routing.”

De enige functie die Anouk nog echt mist in SketchUp is een goede tool om kozijnen correct in de muur uit te tekenen. “Wij werken vaak een muur uit in verschillende lagen en een kozijn doorsnijdt niet automatisch al die lagen.”

“SketchUp is voor ons de taal waarin we denken en communiceren over ontwerpen.”

Anouk Dalderop – Architect bij De Twee Snoeken